Hafa í hendi sér.

Hluta ţessa geta íbúđalánasjóđur og bankarnir stýrt.   Viđa er enn ónotađ húsnćđi síđan í stóru Bólu hinni síđari.  Í nágrenni viđ mig (Árborg)  standa heilu blokkirnar hálf og altómar.  Svo sérkennilegt sem ţađ er vantar samt leiguhúsnćđi.  Eins er komiđ i höfuđborginni.  Íslendingar eru ţví í bćrilegri stöđu ađ hafa taumhald á bólu ţessari. 

Sjóđir og bankar.  Byrjiđ ađ slaka út. 


mbl.is Húsnćđismarkađurinn helsta ógnin
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Klassaleikur hjá bestu liđum heims.

Ísland - Spánn.  Ađ slepptu svekkelsi yfir úrslitum var ţetta frábćr leikur.  Allt besta í bođi sem snýr ađ nútíma handbolta.   Ţrátt fyrir endanleg úrslit ţurftu Spánverjar heldur betur ađ hafa fyrir sigrinum. Hann tók örugglega á leikmenn. 

Danski ţjálfarinn örugglega okkur ţakklátur fyrir ţađ.  Ţeir stefna nefnilega á úrslitin og telja verđur Spánverja ţeirra líklegustu mótherja í úrslitaorustunni.

 ţađ segir margt um stöđu islensks handbolta ađ mćta liđi Austurríkismanna međ íslenskum ţjálfara.  Einnig ađ innan tíđar gćtu ţeir hugsanlega orđiđ ţrír á nćsta stórmóti.  Ţ.e. Ţegar Guđmundur er tekinn viđ stjórnvöl danska landsliđsins.


mbl.is Aron: Fannst viđ eiga séns
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Nú ţarf ađ grípa í tauma.

Ţegar vetrarsólin lćkkar sig í neđstu stöđu og skuggarnir lengja sig útí svart myrkur gerist ţađ.  Ađventan kemur međ upplífgun í skammdegi, skraut í bć og borg ásamt ljósum sem lífga sálaryl hjá landanum.     Ţá berast fréttir af brunum.   Annir hjá slökkviliđum og ţegar jól og áramót kćta geđ guma aukast annir slökkviliđs enn , og ţví miđur verđa stundum hrćđileg slys.     Of oft hreinlega útfrá kertalogum, sem annađhvort gleymast eđa eru á afar slćmum stöđum.

Tryggingafélögin hljóta ađ hafa áhyggjur, en hvers vegna sést ţađ hvergi í fjölmiđlum?     Árangur hefur náđst međ sláandi  myndskeiđum og frćđslu gegn umferđarslysum.   

 Á ađventu og um jól/áramót  ţarf ađ halda úti stöđugri frćđslu og ađvörunum til almennings.  Ţetta gengur ekki.  

Ég veit ađ sjálfsögđu ekki alltaf um eldsupptök.  Ţau geta ađ stundum veriđ óviđráđanleg.  En fjöldi bruna í íbúđarhúsum um ţetta leiti árs getur ekki veriđ tilviljun.


mbl.is Slapp ólétt út úr brennandi íbúđ
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Keltar frćndur okkar.

Keltar og keltnesk áhrif.

Ţađ er í raun merkilegt hve enn í dag er mikil lokun á  umrćđu  og
lítil fróđleiksfýsn virtra frćđimanna um  keltnesk áhrif á Íslandi. Frćđasamfélagiđ setur hreinlega á sig eyrnatappana og leppinn fyrir augun. Ótalmargt styđur  samt ţetta.   Ţó ekki vćri nema beinar erfđarannsóknir 
sem benda til yfir 63%  genaskyldleika íslenskra kvenna til
Bretlandseyja eđa Kelta.

Landnám á Íslandi hófst löngu fyrir 870. Ţetta eru lokaniđurstöđur
umfangsmikillar rannsóknar Páls Theodórssonar eđlisfrćđings viđ
Raunvísindastofnun Háskóla Íslands.

Páll ber saman fjölda rannsókna og aldursgreiningar sem hann segir ađ
sýni óvéfengjanlega ađ landnám hafi hafist löngu fyrir 870 eđa lágmark 100
til 200 árum fyrr. Páll hefur um árabil unniđ ađ ţróun ađferđa til
aldursgreiningar kolefnis sem geta skilađ um tvöfalt meiri nákvćmni en
áđur. Nýjustu rannsóknir í Fćreyjum sýna t.d. ađ landnám ţar hófst á
árunum 400 til 500 eftir Krist en ekki um 820 eins og taliđ hefur veriđ.
 Hann fullyrđir ađ í ljósi ţeirra sé mikilvćgt  ađ
endurskođa sögu landnáms á Íslandi.    Hefur varla heyrst hósti né stuna um ţessa fróđlegu rannsókn sem kynnt var sl. sumar.

Ţorvaldur Friđriksson fréttamađur
hjá RUV flutti nokkur fróđleg erindi um Kelta og keltnesk áhrif á Íslandi hjá Frćđslunetinu..    Ţorvaldur hefur m.a. stúderađ mannanöfn, stađarheiti, bćjarheiti og
örnefni í íslensku landslagi.  Hann nefndi fjölda  dćma   og gat bent á
skyldleika   úr gelísku eđa írsku.

 

Hér á Íslandi notum viđ fjölda orđa sem hvorki finnast í dönsku, norsku
eđa sćnsku.  Samt eru málin talin náskyld. Vissulega skyld, en fráleitt jafnmikiđ og hin.    

Dćmi um orđ sem ekki ţekkjast á norđurlandamálum.

Gemlingur -   geml ţýđir vetur á gelísku   (gemlingur er veturgömul
kind)

Skyr - ţýđir ostur á gelísku.

Plokk (fiskur) -  ţýđir kássa á gelísku

Hann gat um nokkur stórbýli  á Íslandi sem heita Saurbćr.     Taldi mjög
ólíklegt ađ ţau vćru kennd viđ saur.
Saur -  ţýđir stór á gelísku.

Súg -  ţýđir alda á gelísku.   (Súgandafjörđur)

Glíma -  ţýđir bardagi á írsku, en ţekkist ekki á norđurlandamálum.


Á ţessa tengingu var greinilega klippt fyrir margt löngu.  Hún lögđ í
ţagnargildi.     En ţetta er algjör óţarfi ađ láta svona enn í dag.  Sem speglast í
áhugaleysi íslensks frćđasamfélags (ađallega fornleifarannsókna)  og allt ađ ţví ţöggun.

Einhversstađar á leiđinni  urđu okkar "kćre nordiske vender"  öđrum ćđri.
Ég segi ţetta ekki vegna minna álits á skandinavískum frćndum okkar,
frćnkum  og forfeđrum.- Og margvíslegum leyfum eftir ţeirra búsetu hér.
Tek ţađ fram.


Kímnigáfa tel ég víst ađ sé hluti arfgerđar ţjóđa. Fyrir utan ađ vera rauđhćrđur sjálfur velti ég ţví stundum fyrir mér
hvers vegna breskur húmor fellur margfalt betur ađ mínum smekk en sá
skandinavíski.    Satt best ađ segja tengi ég ekki alltaf viđ  grín
nágranna okkar ţó ţeir séu eflaust fjarskyldir frćndur. 

 

Ađ lokum eitt.  Sagnaritun var ţróađri međal Kelta en ţeirra norrćnu.   Eigum viđ kannski  ţessum skyldleika  ađ ţakka okkar  mestu metnađarhnoss?   Á ég ţar viđ handritin.

 

Valdimar Guđjónsson.

(Birt í Sunnlenska Fréttablađinu 18. desember 2013)


Össur og lax.

Ég er ekki oft sammála Össuri Skarphéđinssyni í pólitíkinni.  Held ađ hann sé miklu betri vísindamađur. Enda virtur sem slíkur.   Sérfrćđingur í líffrćđi laxfiska međ "kynlífiđ" sem sérgrein ef ég man rétt.

Hef ekki lesiđ jólabók Össurar " Ár drekans" en heyrt og séđ vel látiđ af henni enda mađurinn fínn stílisti međ sérkennileg orđtök ávallt á takteinum.  Gćti trúađ ađ bestu hćfileika Össurar mćtti flokka í ţessari röđ;  1.vísindamađur, 2. blađamađur, 3. stjórnmálamađur.

Hjó eftir frétt á Vísi sem unnin er uppúr bókinni. Hún greinir frá hrossakaupum síđustu stjórnarflokka.  Ţar var grautađ saman ESB umsókn og framgang ţeirra viđrćđna fyrir Samfó, gegn ţví ađ ţeir sömu segđu nei viđ mögulegum virkjanakostum í hinni margvirkjuđu Ţjórsá.    

Össur var ekki sammála um ađ grauta ţessu saman. Ţađ vakti hinsvegar athygli mína til viđbótar ađ Össur gaf ekkert fyrir laxarök Orra Vigfússonar.   Ţar er ég viss um ađ bjó ţekking hans ađ baki og Össur vitnađi einnig til Veiđmálastofnunar og vissi sem var ađ ţar lá enn meiri ţekking og rannsóknir.

 


Álver og Bless.

Ţetta er óneitanlega neyđarlegt   Forstjórinn sem segir ađ ekkert verđi af álveri í Helguvík viđ núverandi ađstćđur heitir Bless.!
mbl.is Ekki útlit fyrir ađ álver rísi í Helguvík
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Útvarp stjórnarandstađa.

Trúlega hafa fleiri en ég ţ.e. hlustendur RÚV, tekiđ eftir stefnubreytingu hjá Óđinsvéum (ţ.e. Fréttastofu).

Nú er fyrstu fréttir frá stjórnendum ţessa lands sagđar frá hugrenningatengslum stjórnarandstöđu. Ađ sjálfsögđu Samfylkingar. Stöku sinnum Vinstri- grćnna.

Ţetta er breyting. Af einhverjum ástćđum gerđist hún ţegar ţessi ríkisstjórn tók viđ stjórnartaumum.  Síđustu vikur hefur hvađ eftir annađ fyrsta frétt veriđ ummćli og fullyrđingar stjórnarandstćđinga.

Efast ekki um ađ íslenskar stjórnarandstöđur allra tíma fagni ţessu.   Ţarf ekki í öllum tilvikum ađ vera slćmt.    

En kratahópurinn ţarf ađ hífa sig yfir sina hlutdrćgu nálgun.  Ella heldur trúverđugleikinn áfram ađ bíđa hnekki.

Ţá minnast starfsmenn á traust til RÚV og vísa í skođanakannanir.     ( Hóst )  ...hvađ er annađ  i bođi.?


mbl.is Tillaga um desemberuppbót felld
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Nýta peninginn.

Íslendingar eru međ eitt af dýrustu grunnskólakerfum per nemenda.    Fjárveitingar voru stórauknar ţegar sveitarfélögin tóku yfir málaflokkinn fyrir rúmum tveimur áratugum.

Gott mál. Ţađ er ekkert sérlega umdeilanlegt.  Viđ viljum gera vel viđ börnin okkar.  Verum bara stolt af ţví.

Samt komum viđ ekki vel útúr Pisa könnun.

Tökum ţađ jákvćđa út. Viđ leggjum " bunch of money" í verkefniđ.   Misstum okkur reyndar í ađ gera fáránlega dýrt skólahúsnćđi á tímabili.   Erum vonandi hćtt ţeirri vitleysu. 

 Verkefniđ er ađ bćta kennsluađferđir.  Sé ekkert flóknara viđ dćmiđ,ţ.e. ef viđ viljum bćta okkur.


mbl.is Spreyttu ţig á PISA-könnuninni
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Er lćknaskorturinn bundinn mest viđ Lansa?

Ég velti fyrir mér, eđa öllu heldur ég hef hvergi séđ nákvćma skilgreiningu á meintum lćknaskorti. 

Hann er stađreynd, ţađ er ljóst og er alvarlegt mál. En greinilega mjög misjafn milli fagreina.   Sá viđtal viđ yfirlćkni leitarstöđvarinnar.  Hann tók sem dćmi ađ nóg vćri af menntuđum kvensjúkdómalćknum.  Ţar vćri hćgt ađ fá tíma nánast samdćgurs.    Svo er um fleiri sérhćfđ sviđ sem betur fer.  Allavega virđist nokkuđ auđvelt ađ fá tíma međ skikkanlegri  biđ hjá flestum sérfrćđingum.  En ekki öllum vissulega. T.d vöntum á sérhćfđum krabbameinslćknum. Sem er alvarlegt

Frá mínum sjónarhól virđist lćknaskorturinn snúa beint ađ  ríkinu.   En ekki hćgt ađ alhćfa yfir línuna sem virđist stundum gert.

 


mbl.is Árangur tekinn ađ láni í ţoli og ţreki
Tilkynna um óviđeigandi tengingu viđ frétt

Moggi í eina öld.

Morgunblađiđ er nýorđiđ 100 ára.    Ţađ er hár aldur á dagblađi. Einsdćmi
hérlendis og einnig fátítt erlendis ađ einkarekinn fjölmiđill starfi jafn
lengi.Ţađ er full ástćđa til ađ óska öllu Morgunblađsfólki til hamingju
međ aldarafmćli blađsins.

Verđur ađ viđurkennast ađ mađur er alltaf stoltur ađ hafa unniđ örlítiđ
fyrir blađiđ á árum áđur og kynnst nokkrum stjórnendum, blađamönnum og
ritstjórum.  Fyrst fyrir tćpum 30 árum.   Sá góđi vinnuandi og faglegu
efnistök sem ţar ríktu voru ţroskandi og gáfu manni góđa innsýn í störf
blađamanna.

Á margan hátt skiluđu ţessi vönduđu vinnubrögđ sér í gćđum frétta og allri
umfjöllun um menningu og ţjóđlíf.  Ađ auki hefur alltaf veriđ mikil
varđstađa um vandađ íslenskt mál á blađinu.   Sem dćmi ţví tengt man ég eftir ađ
eitt sinn sýndi Styrmir ritstjóri okkur til fróđleiks dćmi um auglýsingar
sem var hafnađ ţann daginn til birtingar. Ađallega út af allskyns ambögum
í texta og slettna sem ćttađar voru frá engilsöxum.   Smeykur um ađ
slaknađ hafi á ţví síđustu ár í fjölmiđlaflórunni.

Blađiđ bar enda höfuđ og herđar yfir önnur dagblöđ lengstum sína aldarćfi
í stćrđ og síđufjölda.  Morgunblađiđ stóđ vel, ţađ seldist vel og gat ţví
veitt lesendum góđa ţjónustu.   Blađiđ var ţví vandađ og vinsćlt  á eigin
á eigin verđleikum, en lengstum ekki vegna ţess ađ eigendur dćldu ţar inn
peningum í reksturinn.     Slíkt er síđari tíma uppfinning. Fundiđ upp í
ađdraganda stóru bólu hinnar síđari.   Feđgar stofnuđu ókeypis dagblađ til
höfuđs  Morgunlađinu  klyfjađir lánsfé sem stóđ uppúr öllum vösum og dćldu
í hiđ stóra start Fréttablađsins.   Á flestum sviđum var lánsfjármagn ţá
líkt og flot í steypu.  flćddi útum allt. Eins og ađ var stefnt skekti ţađ
og skók gamla Moggann.   Reksturinn varđ erfiđur og nýir eigendur tóku
viđ.

Í dag er annar ritstjórinn umdeildur en gćđi blađsins  eru fín. Ólíkt
öđrum miđlum eru ţar enn fjöldi starfsmanna međmikla reynslu sem skilar
sér.  Einnig hefur veriđ ráđiđ hćfleikafólk.

Á stundum er blađiđ haft fyrir fáránlega rangri sök ađallega frá fólki sem er slegiđ pólitískri blindu.
Ţver ofan í hald margra  má rekja í ađdraganda Hruns greinarflokka í títtnefndu blađi um ofvöxt
bankakerfis og erlendar sem innlendar ađvaranir um efnahagsmál  sem fengu gott pláss í blađinu. Hitt er annađ  ađ á vissan hátt settu eigendur Fréttablađsins  slćmt fordćmi.  Ţeir felldu eldveggi milli eigenda og starfsmanna.  Af  ţessu  eru allir fjölmiđlar á vissan hátt brendir enn í dag.

En  eitt efni fer oftast framjá mér.  Finnst ţađ
ofmetiđ.Í hvađa dagblađi sem nefnist.  Ţađ eru forystugreinar.  Höfđa ekki til mín, yfirleitt.

 

Birt í Sunnlenska Fréttablađinu 12.nóv. 2013.


« Fyrri síđa | Nćsta síđa »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband