Alþjóðlegur athyglisbrestur.

Velti stundum fyrir mér ef fólk fyrir einungis 20 - 25 árum hefði getað
stokkið fram í tímann.   Það yrði hissa.   Flestir hættir að horfa i
kringum sig.  Mæna þess í stað í gaupnir sér.    Meirihlutinn veltir
flötu plaststykki í ýmsum litum, fyrir sér í lófanum.

Kunningi minn sagði sögu af   náunga sem var á norðurleið. Það er svona skýrasta dæmið um athyglisbrest sem notkun þessa plastkubbs getur fylgt, en samt fráleitt eitthvað einsdæmi.
   Á fullri ferð mátti hann til með  að senda vinnuveitandanum mynd af veðrinu
(væntanlega rigningu) séð úr bílnum.  Þegar stuttu síðar kom önnur mynd
er komið
var útúr Hvalfjarðar - göngunum norðanmegin var honum nóg boðið.
Harðbannaði honum að gera þetta  fullri ferð.    Hljómar skynsamlega.
Yngri kynslóðin hefur tæknina vissulega vel á valdi sínu. En það eru
takmörk fyrir öllu. Undir stýri getu þurft að bregðast skjótt við. Þá er
betra að hafa útlimi á lausu og skilningarvitin sæmilega skörp. Slæmar afleiðingar af notkun við þessar aðstæður eru eflaust  mýmargar  og koma sennilega ekki alltaf upp á yfirborðið.

En svona er þetta um allan heim.  Ferðaðist lítillega með lest í
Þýskalandi s.l. vor.  Nánast enginn af farþegum fyrir neðan miðjan aldur
var í heimi sem tilheyrði stað og stund.    Annaðhvort með í eyrum eða
horfandi á símann og flestir hvorttveggja.  Örugglega kærkomin tækni
fyrir þær ófáu milljónir fólks sem ferðast með almenningssamgöngum
drjugan hluta dagsins. Þarna áttaði ég mig betur á hve
athyglisbresturinn
er alþjóðlegur. Eða öllu heldur athyglisbreytingin.

Fyrir örstuttu síðan var síminn bara sími.  Það er liðin tíð.   Ekki man
ég eftir spádómum úr fortíðinni að siminn yrði nánast allt.   Sennilega
komust menn næst því þegar "Smart” spæjari tók af sér annan skóinn og
notaði hann sem síma eða myndaði skjöl með örsmárri myndavél sem ekki
þekktust þá meðal almennings. Nánar tiltekið var þetta gamanþáttur í
sjónvarpinu fyrir tæplega hálfri öld.

Nú er  síminn eftirtalið ; sjónvarpið, (kona sást versla í Bónus meðan
hún horfði
vítaspyrnukeppni HM í beinni!)
hljómflutningstækið,tölvan,staðsetningarbúnaðurinn,
bankinn,pósthusið,leikjatölvan,upptökubúnaðurinn,
myndaeftirlitskerfið,myndavélin; myndbandstökuvélin, vasaljósið,
skeiðklukkan,hljóðfærið og útvarpið, svona svo brot sé upptalið.  Jú svo
nota sumir hann sem síma ennþá.    Einu takmörkin  á notkunarmöguleikum og gerð “apps” og forrita.er hugmyndaflugið.

Get ekki lýst sjálfan mig saklausan að taka þátt í sumu af þessu.
En hversdagshegðun fyrrnefndrar konu í Bónus verður ekki merkileg frétt
á morgun.  Svona er nútíminn orðinn.

 (Birt í Sunnlenska fréttablaðinu júli 2014.)

Ekki áhætta. Grín eða?

Niðurlag þessarar fréttar er afskaplega athyglisvert.  Semsé að bygging hótels sé af bönkunum ekki talin áhættufjárfesting.

Hérlendis hafa orðið raðgjaldþrot einmitt vegna hótelbygginga.   Auk þess mörg staðið tæpt rekstrarlega og staðið i endurfjármögnun og milljarða afskriftir hafa átt sér stað,þegar tekið er nokkuð árabil.

Vonandi gengur öllum ljómandi vel.   En þetta er bullandi áhætta auðvitað.  Fjölgun ferðamanna er heldur ekki náttúrulögmál.

Hvað gerist ef bakslag kemur?

Seðlabanki flytur inn Framsóknarmenn.

Skil ekkert í Seðlabankanum á ráðstefnu um endurreisn fjármálakerfis að flytja inn " framsóknarmenn".( frétt RÚV. ) Aðspurðir þrír fyrirlesarar um Ísland, ESB og evru;  Niðurstaða Athanasios Orphanides, fræðimanns og fyrrverandi seðlabankastjóra á Kýpur og fyrrverandi stjórnarmanns í evrópska seðlabankanum. "

 . „Ekki ætti að taka upp evru strax. Vonir standa til þess að uppbygging á evrusvæðinu nái jafnvægi svo ekki þurfi lengur að bera kostnað af því að taka þátt í evrusamstarfinu. 

 

"Gillian Tett, aðstoðarritstjóri Financial Times, segir að Evrópusambandsaðild Íslands sé augljóslega það mikið hitamál að ekki sé einungis hægt að líta til hreinnar hagfræði. „Í hagfræðilegu tiliti fylgja þessu bæði margir kostir og gallar. En einnig stjórnmálalega. Ástandið er þannig nú um stundir að það felst áhætta í því að ganga í Evrópusambandið, vegna stórra spurninga um hvert Evrópusambandið stefnir,“ segir hún. "

Barry Eichengreen, prófessor við Kaliforníuháskóla, segir að Íslendingar eigi að bíða á meðan evruríkin leysi sín vandamál og þrói sameiginlegt bankakerfi og sameiginlegar reglur um fjárlög. (Úr fréttum RÚV. Stórmerkilegt nokk)

Neil Young er glöggur.

Viðtal Óla Palla á RÚV  við átrúnaðargoðið Neil "gamla" Young var um margt athyglisvert.    Þó var það örstutt og greinilega hæfilega stressaðir aðstoðarmenn andandi ofan í hálsmálið hjá Ólafi.     Viðtalið varla farið af stað þegar heyrðist kallað bakatil, "lokaspurning núna!" .

Neil Young virkar á mann sem greindur náungi.    Og glöggur á umhverfi sitt.  Það teygðist örlítið á viðtalinu því tónlistarmaðurinn svaraði síðustu spurningunni allítarlega (sem var svona úrfærsla af há dú jú læk æsland ).

 Young hrósaði landinu og fegurð þess.  Endurnýjanlegum orkulindum og hreins lindarvatns beint úr krananum. En sagði síðan.;  "... sennilega hefði verið skemmtilegra að koma hingað fyrir tveim árum þegar fjöldi ferðamanna var enn mun minni. ",    Honum þótti greinilega nóg um og nefndi þar stað eins og Bláa Lónið. 

Umhugsunarefni.  Margir eru nefnilega rétt að gíra sig af stað með dollaramerkin í augunum.  Og talan milljón ferðalangar nefnd sem náttúrulögmál hér innan skamms tíma. 

Viljiði ekki fleiri mörk í fótbolta?

Af tæknilegum kúabónda sumar-ástæðum horfi ég ekki mikið á fótbolta þessa dagana. Né reyndar aðra daga. Þó hef ég hitt á stór HM augnablik er ég hef rekið inn nefið meðan á heyskap stóð. Glefs, bit og óvænt mörk hjá Davíð litla gegn Golíat ásamt fleiru.
Eirð vantar mig alveg í heila leiki. Tel reyndar að áhorf á leiki sem enda 0-0 sé með meiri (tíma) eyðslum á hundraðið á æfivegi hvers og eins. Fauskur væri ég hinsvegar ef ekki skildi viðurkennt að stundum getur verið fjör kringum beljuskinnið.
Eitt fæ ég ekki skilið. Af hverju vilja menn ekki að skoruð séu fleiri mörk? Leiðin til þess væri t.d. að stækka aðeins mörkin og að leyfa rangstöðu. 

Spái Brössum og hinum hornréttu öruggu Þjóðverjum í úrslitum.

Heimili ólikra skoðana.

 

 

Það verður fróðlegt að sjá hvort og hvernig nýr útvarpsstjóri Magnus 
Geir Þórðarson setur mark sitt á áherslur og vinnubrögð kringum fréttir, 
fréttaþætti og þáttagerð hjá Rúv.
Mín skoðun er sú að sú stofnun eigi ekki að hafa pólitiska 
ritstjórnarstefnu.   Það eru nógu margir í þvi.  Morgunblaðið, 
Fréttablaðið, DV, Eyjan , Kjarninn og svo mætti lengi fram eftir degi 
upp telja.       Þessi miðill (sem ég styð að sé við lýði)  á i viðbót 
við núverandi ágæta fræðslu að vera vettvangur mismunandi skoðana og gæta óhlutdrægni eins og framast er unnt.      Þá er ég ekki að tala um að þáttastjórnendur eða fréttamenn  séu stöðugt í hlutlausum gír, því þá geta þeir orðið litlausir.  En þeir verða samt að láta sig hafa það að leiða saman fólk með misjafnar skoðanir.  Einnigkynna sér andstæða póla í umdeildum málum og geta þeirra.

 

Þátturinn vikulokin á Rás 1 er orðinn brandari. Gamall vani hjá mér að hlusta á þáttinn á laugardögum.  Páll Heiðar Jónsson heitinn, 
þáttagerðarmaður á Gufunni til áratuga sá lengi um þennan þátt.  Hann 
hafði lag á að fá í þáttinn til sín gesti með ólík viðhorf.  Skaut inní öðru hvoru hálfgerðum stríðnisspurningum til gesta og hallaði þar hvergi á.
Í dag koma aðeins gestir með eins viðhorf.

Að vísi heyrði ég henni Aldísi Hveragerðisbæjarstýru í þættinum fyrir stuttu og var það 
óvænt og skemmtileg tilbreyting.  Val viðmælenda nær nefnilega hérumbil aldrei útfyrir Elliðaár.

Hallgrímur Thorsteinsson núverandi stjórnandi þáttarins fer hvergi í launkofa með sínar skoðanir t.d. gagnvart ESB málum og  fleiru   sem er yfirleitt afskaplega “höfuðborgarmiðað”.

 

En oftar en ekki sleppi ég alveg að hlusta.  Þá hefur hann leitt saman skoðanabræður og systur í leiðandi spjall.         Alveg af sömu ástæðu  nenni  ég ekki að horfa á Ingva Hrafn  á  ÍNN  með sína  sömu skoðanabræður viku eftir viku kinka kolli til hvors annars.  Sá er þó munurinn að Ingvi Hrafn býr til sínar starfsskyldur sjálfur.  Ólíkur er til að dreifa hjá miðli í almannaeigu.

 

Sem skýringu  dettur mér helst í hug einhversskonar uppgjöf.   Þá gagnvart því að þættir leiðist út í þras en ekki rökræður.   Jú, þeim hættir til  slíks sem hafa sterkar meiningar í pólitík.     En   þar hefur röggsamur þáttastjórnandi  allt í sínu valdi.

Lesturinn og skólarnir.

Við erum með 
dýrustu grunnskóla í Evrópu per nemanda.   Gott og vel. Ekki getur það talist slæmt afspurnar.  Öll viljum við gera vel við börnin okkar.  Þá getum við 
allavega samkvæmt því sloppið við deilur um fjársvelti til  grunnskólanna.  Síðan getum við aldeilis tekið til við að ræða í hvað þessir peningar fara. Geri mér ljóst að þrátt fyrir fyrrgreinda staðreynd eru ekki allir skólastjórnendur sælir með sitt.

 

En ég er pínulítið hugsi yfir hrakandi les-skilningi íslenskra nemenda samkvæmt alþjóðlegum könnunum. Við misstum okkur í að 

byggja alltof dýrt skólahúsnæði fram að árinu - þið vitið. Bættur árangur 

í lestri fékkst ekki með þvi, svo mikið er vist.

 

Mín tilfinning sem algjörs leikmanns, er sú, að við höfum verið að jafnaði mun “læsari”  fyrir nokkrum áratugum.   Það var ein af sérstöðum Íslendinga hvað þeir lásu mikið.  Þú gekkst að óbreyttum hafnarverkamanni fyrir nokkrum áratugum og ræddir við hann um fornsögurnar, og jafnvel alþjóðlegar bókmenntir.     Slíkt var nánast óþekkt í öðrum löndum.   Víðast hvar var (og er)  það einungis mið og yfirstétt sem  hefur “vit”  eða þekkingu á slíku.     Sem betur fer eimir enn af þessari sérstöðu okkar.  En þetta fer heldur til verri vegar.

 

“ Breytum ekki vinningsliði”, segir enskurinn.   Af hverju erum við sífellt 

föst í því að nútíminn viti allt best?  Grunngildin hafa bara hreint ekkert breyst.   Það skiptir ekki minna máli að ná tökum á lestri og 

lesskilningi í dag.    Get ekki séð að neinu breyti hvort textinn sé á tölvu , 

(spjaldi) eða í bók.   Reynslan hlýtur vera ólygnust.  Gamla aðferðin við 

lestrarkennslu skilaði góðum árangri.  En hana mátti þó eflaust þróa frá gömlum tíma.

 

 

Mér skilst þetta sé lakara hjá drengjum.  Hugsanlega er þar eitt brot skýringar

á betri árangri stúlknanna, að  konur eru sífellt að kenna stelpum.   Þær nær einoka stétt 

leikskólakennara og kennara í grunnskólum.    Ég tek fram að auðvitað hefur kyn ekkert að gera með hæfni eða færni við kennslu hjá hverjum og einum. Langflestir kennarar leggja fram frábært starf. En kynin tengja oft betur við sitt eigið.

 

 

(Pistill í Sunnlenska fréttablaðinu april 2014)

 

Samfelld blómleg sveit.

Utanfrá séð, virðst vel hafa tekist til í auknu samstarfi sveitarfélaga 
uppsveita og Flóa með hin ýmsu verkefni síðustu árin.
Það var ekki mjög náið áður, utan Héraðsnefndar,SASS, afréttarmála og er 
þá flest upp talið.

  Fyrir og eftir sameiningu í  einn Flóahrepp var
leitað til stóra grannans Árborgar um samstarf í felagsþjónustu og
fleiru.    Þrátt fyrir viljayfirlýsingar í upphafi stóð mjög á svörum, og 
málið þæfðist um skeið.    Fyrir því voru eflaust ýmsar ástæður, en geta má
þess að Selfoss og nágrenni stækkaði ógnarhratt á þessum árum og eflaust
var í nóg að horfa á stóru heimili.   En ekki var hægt að hafa þessa ósk
um samstarf i lausu lofti lengi og endaði málið þannig að breytt var um
kúrs og leitað í aðrar áttir.

Reyndar var fyrst farið í samstarf með uppsveitum í bygginga og 
skipulagsmálum.
Það hefur gengið vel, en nóg var um að vera á árunum eftir sameininguna
árið 2006 hér í Flóa.   Mikið byggt og stofnuð nýbýli um allar koppagrundir.  
Einnig umdeild skipulagsmál í deiglunni, en fullyrða má að faglega var 
staðið að flókinni skipulagsvinnunni í hvívetna.   Alveg burtséð frá því 
hvaða skoðanir menn hafa siðan á hugsanlegum framkvæmdum. Það er annar hlutur.

Síðan var farið í samstarf um félagsþjónustuna með uppsveitunum sem hét 
þá félagsþjónusta uppsveita og Flóa.

Í kjölfar úrsagnar Árborgar úr Skólaskrifstofunni var samstarf annara aðila enn úttvíkkað. Nú síðast var stofnuð skóla og velferðarþjónusta Árnesþings með þátttöku
Hveragerðisbæjar og Ölfus.

    Tæknilega séð væri ekki flókið fyrir frjósamar sveitir Árnesþings og gömlu hreppana að sameinast í eitt 
öflugt sveitarfélag milli fjalls og fjöru.   Það myndi auðvelda mjög verkefnið 
að nú þegar er búið að sameina stóra málaflokka á faglegan hátt. Sem eru flest beinlínis skylduverkefni sveitarfélaga.

     Ekki sést í fljótu bragði að breyta þyrfti strax formi,  ellegar 
staðsetningum leikskóla eða grunnskóla á þessu stóra svæði .  Aldrei 
væri þó hægt að útiloka slíkt.  Vegalengdir skipta ekki stóru máli í dag 
fyrir stjórnsýslustofnanir.  Rafræn samskipti og pappírslaus viðskipti hafa þar gjörbreytt flestu á fáum árum.

   Samskipti og samgangur  milli svæða er mismikill.  Mjög mikill í 
uppsveitunum á flestum sviðum, þó enn séu margir þar mjög sjálfstæðir í 
hugsun. Flóamenn voru býsna mikið hver í sínu horni, en  það hefur þó breyst 
á síðustu árum með sameiginlegu skólahaldi og fleiru sem hefur gengið 
ágætlega. En atvinnuhættir (mest landbúnaður) , skipulagsmál, ásamt  mis miklumstór og smáiðnaði - sú umgjörð öll er mjög áþekk í öllum þessum sveitum. Er það eflaust ein af ástæðum þess að samstarfið hefur tekist með ágætum.


En, vilji íbúanna, sveitarstjórna og hugsanlegur hrepparígur  (sem stundum er baraheilbrigður metnaður) .Það er 
hinsvegar allt önnu ella, alls órannsakað að ég best veit,og eitthvað sem ekki
verður spáð í hér. Enda aðeins um að ræða vangaveltur.

 

(pistill í Sunnlenska fréttablaðinu apríl 2014) 

Eðlilegt.

Nú var ég ekki á siðasta landsfundi Sjálfstæðisflokkins.  En þetta leit þannig út að fylgjendur aðildar að ESB ( hlytur að meiga segja slíkt orðið upphátt)  hlömmuðu sér í fremstu sætin, tóku oft til máls og reyndu sem mest að sýna sig fyrir öðrum þingfulltrúum og fjölmiðlum.   Allt kom fyrir ekki.    Meirihlutaafstaða var óumdeild á aðal stefnumarkandi tímapunkti Sjálfstæðisflokksins.

Þetta mál brennur ekki á almennum borgurum þessi dægrin. Nema meirihluta kjósenda Samfylkingarinnar, Bjartrar framtíðar.  Einnig rit og fréttastjórn Rúv, Fréttablaðsins, Kjarnans og DV.

Jórunn segir skilið við Sjálfstæðisflokkinn

Gorbachev æ meiri maður.

Eftir sem atburðum siðustu vikna vindur fram undir stjórn einvaldsins Putin skilur maður eitt.   Altso hve Mikhail Gorbachev var einstakur maður. Gildi þess að hann  hélt i alla strengi Sovétsins fyrir tæpum 30 árum.

Hefði þá verið við völd stjórnarherra í anda Pútíns hefði heimsmyndin ekki breyst (til mikils batnaðar).   Það er ljóst.   Að vísu voru Sovétríkin komin að fótum fram efnahagslega um þetta leyti.  En Gorba var í lófa lagið að svara hvers kyns óskum fyrrum þegna sinna um meiri sjálfstjórn með grimmd.  Hann kaus að gera það ekki heldur meðal leppríkjanna.    Berlínarmúrinn féll átakalaust og margt breyttist.

 Pútín er andstæðan.   Segir það etv. ekki sjálfur upphátt,  en saknar fyrri útþenslu tíma.   Með orku-þumalskrúfuna að vopni er byrjuð skipuleg gagnsókn að endurheimta í hæfilegum skömtum fyrri lönd og áhrifasvæði.

Vesturlöndin leggi sitt af mörkum